Sinh mổ là điều mà bất kì bà mẹ nào cũng không mong muốn và là lựa chọn cuối cùng của bác sĩ khi mẹ bầu không còn khả năng sinh thường. Ai cũng mong muốn đứa trẻ sau 9 tháng 10 ngày trong bụng mẹ được trào đời một cách tự nhiên. Vậy cách chăm sóc mẹ sau sinh mổ như thế nào cho đúng. Hãy cùng tìm hiểu nhé!
Cầm làm gì trước tiên khi chăm sóc sản phụ sau mổ đẻ?
Các mẹ sinh thường có thể suất viện rất sớm không như các mẹ sinh mổ cần có thêm thời gian để hồi phục và theo dõi vết mổ. Sau ca sinh mổ mẹ nên ở lại viện một tuần để được các bác sĩ và y tá chăm sóc vết mổ cho đến khi vết mổ ráo, se lại, không có biến chứng hay nhiễm trùng vết mổ. Những loại thuốc mà bác sĩ sử dụng trong quá trình giúp mẹ mổ đưa bé ra có thể là thuốc giảm đau, kháng sinh, co hồi tử cung để tránh biến chứng và nguy cơ nhiễm trùng có thể xảy ra với sản phụ. Nhưng các mẹ có thể hoàn toàn yên tâm rằng chúng không ảnh hưởng đến con trẻ hay sữa non của mẹ.
Thời gian ở lại viện sau khi mổ chỉ nhằm mục đích đảm bảo sự bình phục cho mẹ và theo dõi vết mổ. Thông thường nếu vết mổ không gặp vấn đề gì sản phụ có thể cắt chỉ sau 5 ngày đối với lần mổ đẻ đầu tiên và 7 – 8 ngày đối với lần mổ đẻ tiếp theo. Trong trường hợp sản phụ dùng chỉ tự tiêu thì hết thời gian bác sĩ sẽ kiểm tra lại, vết mổ không vấn đề có thể đợc xuất viện về nhà. Thời gian theo dõi sau mổ sản phụ chỉ nên lau người nhanh bằng nước ấm, không ngâm mình trong nước, tránh vết mổ bị ướt và không bôi bất kì thứ gì lên vết mổ.
Trong vòng 6 tiếng sau khi thai phụ vượt cạn, người chăm sóc sản phụ sau mổ đẻ cần lưu ý không được cho sản phụ ăn bất cứ thứ gì chỉ được uống nước lọc, nếu đói quá có thể ăn cháo loãng cho đến khi sản phụ xì hơi được thì có thể bắt đầu cho ăn đặc dần. Thời gian này nên cho sản phụ kiêng các loại thực phẩm chứa nhiều đường, bột hay các sản phẩm từ đậu tương để tránh hiện tượng đầy hơi. Trong quá trình mổ sản phụ sẽ được dùng thuốc gây tê nên 3 – 5 ngày sau khi mổ hiện tượng táo bón có thể vẫn tồn tại nên cần cho sản phụ uống nhiều nước.
Những điều cần làm khi chăm sóc sản phụ sau mổ đẻ
Dinh dưỡng trong cách chăm sóc mẹ bầu sau sinh mổ
Chăm sóc sản phụ sau mổ đẻ nói khó cũng rất khó trong việc kiêng cữ mà dễ thì không gì bằng lựa chọn các thực phẩm dinh dưỡng nhất cho bữa ăn của sản phụ sau mổ đẻ. Ngày thứ 2 sau sinh sản phụ bắt đầu có thể ăn uống bình thường và tăng cường đạm, canxi cho các bữa ăn. Lưu ý uống nhiều nước cho sữa về nhiều và tránh các loại thực phẩm dễ gây tiêu chảy hoặc dị ứng. Bữa ăn cho sản phụ lúc này cần đầy đủ dinh giưỡng giàu đạm, đường, chất sắt, rau củ,…
Tuy nhiên sau mổ sản phụ sẽ có cơ địa sẹo lồi nên có những thực phẩm vẫn nhất định phải kiêng để không gây dị ứng và làm đầy vết mổ như thịt gà, thịt bò, hải sản, rau muống, đồ nếp. Các mẹ tuyệt đối không được có tư tưởng giữ gìn vóc dáng mà không bổ sung dinh dưỡng sai sinh vì lúc này dinh dưỡng từ mẹ sẽ theo dòng sữa đi nuôi trẻ. Mẹ ăn lúc này cũng chính là ăn cho con, mẹ có thể bắt đầu giữ dáng sau khi cai sữa trẻ.
Các thực phẩm nhiều dầu mỡ, chiên xào, nướng cháy mẹ nên kiếng ăn hoặc hạn chế. Ngoài ra một số loại rau củ, thực phẩm lạnh mẹ nên nhịn khoảng 40 ngày để tránh gây hại cho đường tiêu hóa và răng như bắp cải, củ cảu trắng, dưa hấu, lê,… Nếu có thể mẹ nên loại bỏ cả các chất kích thích như cà phê, chè, rượu vang, hạt tiêu… Nên chuẩn bị những thực đơn dễ tiêu hóa do hệ tiêu hóa của mẹ bé lúc này còn yếu ớt và mẹ không nên hiểu lầm giữa việc bổ sung nước và uống nhiều nước lọc. Mẹ có thể uống nhiều nước lọc nhưng không nên ăn quá nhiều các món canh.
Chế độ luyện tập trong cách chăm sóc mẹ bầu sau sinh mổ
Việc vận động sau sinh rất quan trọng trong quá trình phục hồi của sản phụ sau mổ đẻ. Các mẹ đừng ngại đau đớn mà nằm bất động trên giường không chịu vận động, ngay sau khi ống dẫn tiểu được rút ra sản phụ nên tập ngồi dậy, cử động tay chân rồi xuống giường tập đi lại. Nếu sản phụ sau sinh mổ không chịu dậy vận động sẽ khiến các cơ quan trong cơ thể không nhanh chóng hồi phục được và dễ dẫn đến các biến chứng xấu như dính ruột, viêm tắc tĩnh mạch,… Chăm chỉ luyện tập sẽ khiến cơ thể sản phụ nhanh hồi phục và khỏe mạnh trở lại.
Sau khi mổ đẻ quá trình dạ con co thắt có thể khiến mẹ đau đớn nên việc lựa chọn tư thế nằm đúng sẽ giúp mẹ giảm đau rất nhiều. Mẹ cần thay đổi tư thế nằm thường xuyên và tránh nằm ngửa để giảm áp lực tỳ đè lên thành bụng gây đau đớn. Khi thay đổi tư thế cần cử động từ không để tác động mạnh ảnh hưởng tới vết mổ. Bên cạnh việc giúp sản phụ tập luyện thì khi chăm sóc sau sinh mổ tại nhà còn phải lưu ý sản phụ việc giữ ấm cơ thể.
Sản phụ sau sinh nếu không biết giữ ấm rất có thể sẽ bị nhiễm lạnh, run người, sởn gai ốc, mệt mỏi,…về sau sẽ gây ra tình trạng tắc tia sữa và còn có thể mất sữa. Vì vậy công tác vệ sinh đối với sản phụ lúc này cũng cần kĩ lưỡng như khi tắm cho trẻ. Phòng tắm phải kín gió và nước tắm phải ấm tay, mẹ bé sẽ tắm trong thời gian ngắn không được ngâm mình hay tắm quá lâu. Nước uống hằng ngày cũng không nên là nước lạnh, sản phụ có thể bổ sung sữa ấm và trà gừng để vừa làm ấm cơ thể lại kích thích hoạt động của tuyến sữa. Không ăn thực phẩm để qua đêm hay vừa lấy trong tủ lạnh ra chưa đun nóng lại và đặc biệt là phải giữ ấm đôi bàn chân.
Lưu ý những điều không được làm khi chăm sóc mẹ sau sinh mổ
Bên cạnh việc chăm sóc và chuẩn bị dinh dưỡng đầy đủ cho sản phụ và em bé thì có những điều cần tránh trong cách chăm sóc mẹ bầu sau sinh mổ.
- Không để sản phụ tắm nước lạnh vì cơ thể sản phụ sau mổ còn rất yếu và dễ bị nhiễm lạnh. Khi tắm cần chuẩn bị gạc sạch để nước không ngấm vào vết mổ làm nhiễm trùng. Tuyệt đối không được kiêng tắm vì như vậy sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển tăng tỷ lệ nhiễm trùng vết mổ cao hơn.
- Không để sản phụ ăn quá no vì khi tiến hành mổ bác sĩ đã phải rửa ruột nên sau khi đẻ xong sản phụ thường thấy rất đói. Nhưng khi mổ thành ruột và dạ dày bị tác động, lượng thức ăn quá nhiều sau khi mổ sẽ khiến dạ dày khó tiêu hóa nhanh do chưa bình phục dẫn đến hiện tượng chướng bụng, đầy hơi, táo bón không có lợi cho sức khỏe và sự hồi phục của sản phụ.
- Không để sản phụ làm việc nặng sớm sẽ khiến vết mổ lâu lành và dễ bị kiệt sức. Một số việc nặng nhọc không để sản phụ làm quá sớm tránh dẫn đến việc làm rách vết mổ. Sản phụ tránh với đồ trên cao, không mang vác vật nặng và vận động quá sức.
- Không để sản phụ ăn nhiều đồ tanh để tránh tạo viêm mủ và để lại sẹo. Các thực phẩm như lòng trắng trứng, cá, ốc nếu ăn quá sớm có thể làm gia tăng quá trình tạo mủ, ức chế quá trình đông máu, khiến vết mổ bị lõm, lâu lành và có thể hình thành sẹo.
- Không “yêu” quá sớm sau khi sản phụ mổ đẻ. Quan hệ trước 6 – 8 tuần sau khi mổ đẻ có thể khiến sản phụ bị tổn thương vết mổ, dễ xảy ra quá trình viêm nhiễm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Việc phải kiêng cữ sau mổ đẻ có thể khiến mẹ gặp nhiều khó khăn trong quá trình sinh hoạt hàng ngày tuy nhiên tất cả những lưu ý đó đều nhằm mục đích nhanh chóng hồi phục sức khỏe cho sản phụ. Chăm sóc mẹ sau sinh mổ khá vất vả và phải lưu tâm rất nhiều, hy vọng những chia sẻ của momandbaby sẽ giúp ích cho việc chăm sóc sản phụ sau mổ đẻ một cách tốt nhất.
